Spread hay còn gọi là chênh lệch giá mua bán các cặp tiền tệ hay kim loại quý. Khi giao dịch các sản phẩm trên, mức chênh lệch này được xem là yếu tố rất quan trọng. Vậy spread là gì? Có những loại spread nào? Cách tính độ chênh lệch này và mức quan trọng với nhà đầu tư ra sao? Hãy theo dõi bài viết dưới đây nhé.
Spread là gì?
Spread là mức chênh lệch giữa giá mua và giá bán một cặp tiền tệ hay kim loại quý như vàng bạc. Đây chính là mức chênh lệch giữa giá Bid Ask trong giao dịch ngoại hối. Đây cũng được xem là mức phí giao dịch được thu bởi các “đại lý” sở hữu tài sản này. Trong đó:
- Giá Bid: là mức giá mà “đại lý” sẵn sàng mua tài sản đó của bạn muốn bán.
- Giá Ask: là mức giá mà “đại lý” sẽ bán và không thể thương lượng. Giá Ask cao hơn giá Bid.
VD: Tỷ giá USD/VND ngày 15/11 là (24.580đ/24.860đ). Trong đó, 24.580 chính là giá bid - giá mà ngân hàng có thể mua đô la từ người bán. Còn lại, 24.860 chính là giá Ask - giá mà ngân hàng sẽ bán đô la cho bạn.
Phân loại Spread
Spread cố định
Spread cố định là một mức chênh lệch sẽ giữ nguyên và không thay đổi bất chấp thị trường. Spread cố định sẽ giúp nhà giao dịch tính được chi phí cho giao dịch. Những ưu và nhược điểm của mức chênh lệch cố định sẽ có sau đây:
Ưu điểm
- Mức chênh lệch cố định sẽ cần vốn nhỏ hơn là thả nổi; bởi thả nổi sẽ phải dự phòng tăng giảm theo thị trường. Vì thế nhà giao dịch có thể tận dụng vốn để đầu tư.
- Việc tính toán chi phí giao dịch sẽ được cố định và dễ hơn thả nổi. Số tiền giao dịch đã được xác định trước giúp nhà giao dịch ước tính được lợi nhuận mong muốn.
Nhược điểm
- Khi mức chênh lệch là cố định thì các ngân hàng bán đô la sẽ đưa ra mức chênh lệch cao hơn nhiều so với thả nổi.
- Khi đó, lợi nhuận bạn sẽ bị sụt giảm so với nếu sử dụng mức chênh lệch thả nổi.
VD: Tỷ giá USD/VND ngày 10/11 là (23.500đ/23.550đ). Ngày hôm sau tỷ giá tăng 100đ nhưng spread vẫn cố định, cụ thể là (23.600đ/23.650đ).
Spread thả nổi
Spread thả nổi là mức chênh lệch giá thả nổi giữa các cặp tiền tệ hay kim loại quý. Tùy theo điều kiện cung cầu thị trường, sẽ có mức chênh lệch luôn thay đổi. Phụ thuộc nhiều vào các biến động kinh tế, chính trị và chính sách tiền tệ.
Ưu điểm
- Mức chênh lệch thả nổi sẽ thấp hơn mức chênh lệch cố định nhiều.
- Mức chênh lệch thả nổi sẽ giúp thời gian khớp lệnh nhanh hơn so với cố định là mọi người đều như nhau. Ở đây, bạn chấp nhận mức Spread cao hơn thì bạn được khớp trước.
- Mức chênh lệch thả nổi cho mức giá giao dịch sát với thị trường hơn là cố định
Nhược điểm
- Khi có các biến động lớn về kinh tế, chính trị hay chính sách tiền tệ, mức chênh lệch này có thể tăng rất cao gây khó khăn cho giao dịch ngoại hối.
Các yếu tố gây ra tác động đến Spread
Các yếu tố sau đây sẽ ảnh hưởng đến mức chênh lệch giá bid Ask.
Thanh khoản
Yếu tố thanh khoản hay còn được hiểu là khối lượng giao dịch. Thanh khoản cao sẽ làm giá mua và giá bán có biến động nhiều dẫn đến “gần nhau” hơn. Với một số cặp tiền tệ lớn như USD/EUR, USD/GBP,…thanh khoản cao thì mức Spread sẽ nhỏ thu hút nhiều giao dịch. Ngược lại, với các cặp tiền nhỏ như USD/MXN, USD/ZAR,… có thanh khoản thấp dẫn đến mức Spread cao.
Rủi ro kinh tế chính trị
Các rủi ro về kinh tế như lạm phát, lãi suất ảnh hưởng đến giá đồng tiền của mỗi quốc gia. Giá đồng tiền giảm dẫn đến tỷ giá so với các đồng tiền mạnh sẽ tăng. Từ đó thanh khoản giảm có thể dẫn đến mức Spread cao.
Những rủi ro chính trị như căng thẳng ngoại giao hay mở rộng ngoại giao cũng ảnh hưởng đến mức chênh lệch giá bid Ask. Một phần do khối lượng giao dịch tăng cao từ xuất nhập khẩu dẫn đến spread nhỏ.
Biến động tiền tệ
Chính sách tiền tệ ở một quốc gia do ngân hàng trung ương đảm nhiệm, việc đảm bảo cho chính sách chặt chẽ và ổn định sẽ giúp tỷ giá không biến động lớn trên thị trường. Các chính sách có thể thay đổi mức biên độ tỷ giá, từ đó mức chênh lệch giá bid Ask sẽ có sự thay đổi kèm theo.
Cách tính Spread
Bởi vì Spread là chênh lệch giữa giá Bid và giá Ask, ta có công thức sau:
Spread = Giá Ask - Giá Bid
Đơn vị của Spread là pip - đơn vị nhỏ nhất của một cặp tỷ giá ngoại hối. Hầu hết các cặp tỷ giá đều tính 1 pip = 0.0001.
Ví dụ: Tỷ giá USD/VND ngày 10/11 là (23.500đ/23.550đ). Lúc này, chênh lệch giữa hai đồng tiền là 50đ tương đương 500 pip.
Giãn Spread là gì?
Giãn spread là việc mức chênh lệch của gia bid Ask giãn rộng ra bất thường. Như việc mức chênh lệch một cặp tiền tệ hôm nay chỉ là 500 pip nhưng đột nhiên tăng lên 2000 pip.
Hiện tượng này xảy ra do cung cầu, mức chênh lệch mua bán của nhà giao dịch. Bên cạnh đó, “đại lý” có thể làm giãn mức spread thông qua việc siết nguồn cung ngoại tệ đó.
Kết luận
Spread là mức chênh lệch giá mua và bán một cặp tiền tệ, đây cũng được xem là phí giao dịch cho “đại lý” - ngân hàng đó mua bán ngoại tệ hay các kim loại quý. Mức spread cũng bị ảnh hưởng do cung cầu và biến động kinh tế giữa các quốc gia.
