3 Tiêu Chí Phân Biệt Vốn Chủ Sở Hữu Và Vốn điều Lệ

Bạn đã bao giờ nhầm lẫn giữa khái niệm Vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ trong doanh nghiệp hay chưa? Đây là lỗi phổ biến mà rất nhiều kế toán mới dễ mắc phải. Và nó có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho doanh nghiệp.

Thiếu hiểu biết và không phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm vốn này, bạn rất dễ bị “mù mờ” trong việc đánh giá tình hình tài chính và hoạt động của doanh nghiệp.

Điều đó ảnh hưởng đến những quyết định quan trọng về đầu tư, mở rộng sản xuất, tăng vốn… khiến hiệu quả kinh doanh bị giảm sút trong dài hạn.

Hơn nữa, trong một số trường hợp, việc nhầm lẫn hai khái niệm này còn dẫn đến vi phạm pháp luật khi làm sai lệch Báo cáo tài chính, không đúng thực tế hoạt động của doanh nghiệp.

Chính vì thế, việc nắm vững và phân biệt vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ thật rõ ràng giữa hai khái niệm là điều vô cùng cần thiết đối với mọi chủ doanh nghiệp cũng như các Kế toán viên.

Hãy cùng Visio tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé!

Để có thể phân biệt giữa Vốn chủ sở hữu (CSH) và vốn điều lệ (ĐL) một cách chính xác nhất, chúng ta cần dựa trên 3 tiêu chí cơ bản:

1. Phân biệt vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ theo khái niệm

- Vốn chủ sở hữu phản ánh thực trạng số vốn mà chủ doanh nghiệp hoặc các cổ đông đã thực sự góp vào doanh nghiệp tại một thời điểm xác định.

- Còn Vốn điều lệ là số vốn mà các cổ đông cam kết góp cho công ty ngay từ lúc thành lập. Con số này được ghi cụ thể trong điều lệ hoạt động ban đầu của doanh nghiệp.

Như vậy, có thể thấy ngay sự khác biệt cơ bản giữa hai khái niệm:

- Vốn chủ sở hữu: thể hiện thực tế số vốn đã góp tại một thời điểm xác định.

- Vốn điều lệ: phản ánh số vốn ban đầu cam kết đưa vào hoạt động.

2. Phân biệt vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ theo công thức tính

Công thức tính toán hai loại vốn cũng hoàn toàn khác nhau:

- Vốn chủ sở hữu = Tổng tài sản đang có - Tổng nợ phải trả hiện tại

- Vốn điều lệ = Tổng số cổ phần/Vốn góp đã phát hành x Mệnh giá cổ phần / Vốn góp.

Nhìn vào công thức, ta thấy ngay:

Vốn chủ sở hữu phụ thuộc vào giá trị tài sản thực tế và các khoản nợ hiện hữu trên bảng cân đối kế toán.

Trong khi đó, Vốn điều lệ lại dựa trên số lượng cổ phiếu đã bán ra nhân với mệnh giá mỗi cổ phiếu.

3. Phân biệt vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ theo mục đích

Hai loại vốn cũng phục vụ những mục đích khác nhau:

- Vốn CSH dùng để duy trì, mở rộng hoạt động kinh doanh hằng ngày, đầu tư tài sản, chi trả cổ tức. Nó cho thấy thực lực tài chính và năng lực sinh lời hiện tại của DN.

- Vốn ĐL dùng để xác định quy mô, ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh và cơ cấu góp vốn của các cổ đông. Vốn điều lệ thể hiện sự cam kết góp vốn ban đầu của chủ sở hữu.

Như vậy, vốn CSH là vốn vận hành thực tế trong khi vốn ĐL phản ánh cam kết ban đầu. Việc phân biệt Vốn chủ sở hữu và Vốn điều lệ rất cần thiết cho hoạt động quản lý tài chính và đưa ra quyết định đầu tư, kinh doanh phù hợp tại doanh nghiệp.

Bảng so sánh sự khác biệt

So sánh

Vốn chủ sở hữu

Vốn điều lệ

Khái niệm

Vốn chủ sở hữu phản ánh tổng giá trị tài sản thuần mà doanh nghiệp đang nắm giữ sau khi trừ đi các khoản nợ phải trả. Vốn điều lệ là số vốn ban đầu được ghi trong Điều lệ Công ty khi thành lập, là cơ sở để xác định vốn pháp định.

Nguồn hình thành

Hình thành từ nguồn vốn góp ban đầu + lợi nhuận giữ lại + các quỹ dự phòng. Hình thành hoàn toàn từ nguồn vốn cam kết góp ban đầu của các cổ đông sáng lập.

Công thức tính

Vốn CSH = Tổng tài sản có - Tổng nợ phải trả

Vốn điều lệ = Tổng số cổ phần * Mệnh giá cổ phần

Tính chất

Biến động theo kết quả SXKD của doanh nghiệp

Cố định, chỉ thay đổi khi tăng/giảm vốn điều lệ

Ý nghĩa

Phản ánh giá trị thực của tài sản thuộc sở hữu doanh nghiệp

Là cơ sở để xác định vốn pháp định của DN

Việc xác định chính xác 2 chỉ số này sẽ giúp công ty đưa ra các quyết định tài chính đúng đắn, phù hợp.

Hy vọng đoạn văn và bảng tóm tắt trên sẽ giúp bạn và độc giả phân biệt vốn Chủ sở hữu và Vốn điều lệ một cách rõ ràng nhất để áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.

Với vai trò là trụ cột của doanh nghiệp, kế toán viên cần nắm chắc sự khác nhau giữa hai khái niệm then chốt này. Tuy nhiên, với đa số mọi người đều cho rằng đây là thách thức “không dành cho sơ cua”.

KHÓA HỌC CHỨNG CHỈ CPA giàu kinh nghiệm thực tế do Visio tổ chức, mong muốn có thể trang bị đầy đủ kiến thức và công cụ cần thiết để bạn tự tin chinh phục kỳ thi Nghiệp vụ Thuế và đảm nhận hiệu quả công việc thực tế tại doanh nghiệp…Bạn đã sẵn sàng nâng cao kỹ năng để đối mặt thách thức đó chưa?

Bạn quan tâm KHÓA HỌC CHỨNG CHỈ CPA? Hãy liên hệ ngay Hotline 0932.55.1661 - 0973.55.1661 hoặc ĐĂNG KÝ ONLINE bằng cách điền vào form phía dưới dưới để được tư vấn viên hỗ trợ : https://forms.gle/TWYzcvDPm7vbmroH9