Axit axetic, một chất có thành phần hóa học đơn giản, nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Vậy axit axetic là gì và có những đặc điểm tính chất ra sao? hãy cùng Hcleaner tìm hiểu thông tin qua bài viết này nhé!
Axit axetic là gì?
Axit axetic là một hợp chất hữu cơ với công thức hóa học CH3COOH. Nó có tính axit yếu và còn được gọi là axit etanoic hoặc axit cấp 1. Axit axetic được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp hóa chất và đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sản xuất và ứng dụng khác nhau.
Axit axetic là một trong những axit hữu cơ phổ biến nhất và tồn tại trong nhiều dạng. Bao gồm dạng lỏng và dạng rắn (dưới dạng axit axetic tinh khiết hoặc dưới dạng chất lỏng 99% axit axetic). Nó có những tên gọi khác nhau như axit etanoic, Ethylic acid, Axit metanecarboxylic, dấm, acetic acid…
>>Tìm hiểu thêm về chủ đề: SLES là gì?
Tính chất của axit axetic
Tính chất vật lý
- Axit axetic tồn tại dưới dạng chất lỏng ở nhiệt độ thường. Nó có thể đông đặc thành chất rắn ở nhiệt độ dưới 16,7°C.
- Axit axetic là chất lỏng không màu, không có màu sắc đặc trưng.
- Có mùi hắc hơi đặc trưng, một mùi chua, đặc biệt là khi nồng độ cao.
- Điểm nóng chảy của axit axetic khoảng 16,7°C.
- Điểm sôi của axit axetic là khoảng 118-119°C.
- Tỷ trọng của axit axetic là khoảng 1,05 g/cm³.
- Trọng lượng riêng của axit axetic là khoảng 1,049 @ 25 ° C
- Hơi áp suất của axit axetic là khoảng 1,5 kPa @ 20 ° C.
- Axit axetic hòa tan tốt trong nước. Nó cũng có khả năng hòa tan trong nhiều dung môi hữu cơ, như etanol, aceton và ether.
- Axit axetic có tính ổn định, nhưng có thể bị phân huỷ bởi nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh hoặc các chất xúc tác.
Tính chất hóa học
- Axit axetic làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ
- Là một axit hữu cơ với tính chất axit mạnh. Nó có khả năng tác động và tương tác với các chất cơ bản, tạo thành muối và nước.Vd: Axit axetic tác dụng với bazơ: CH3COOH + NAOH → H2O + CH3COONA
- Có tính chất ăn mòn và có khả năng gây ăn mòn da, mắt và các vật liệu nhạy cảm khác. Cần phải cẩn thận khi tiếp xúc trực tiếp với axit axetic..
- Axit axetic có khả năng oxi hóa các chất khác. Với một số chất khác nhau, nó có thể gây ra các phản ứng oxi hóa, gây ảnh hưởng đến tính chất và cấu trúc của chúng.
- Có khả năng tạo ra các este với các rượu, tạo thành các hợp chất có mùi thơm và được sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm và mỹ phẩm.Vd: Axit axetic tác dụng với rượu: CH3COOH + HO - C2H5 → H2O + CH3COOC2H5 + H2O
- Có thể trải qua phản ứng thủy phân với nước, tạo thành ion axetat và hidro (H2), tạo ra một môi trường có tính chất acid.
- Có khả năng tham gia vào các phản ứng thế, chẳng hạn như phản ứng acetyl hóa. Trong đó một nhóm acetyl được thế vào một phân tử khác.Vd: Axit axetic tác dụng với Anilin: C6H5NH2 + CH3COOH → C6H5NHCOCH3 + H2O
- Có thể tạo muối với các chất kiềm và kim loại kiềm như natri axetat.
- C6H5NH2 + CH3COOH → C6H5NHCOCH3 + H2OVd: Axit axetic tác dụng với oxit bazơ: CH3COOH + HO - C2H5 → H2O + CH3COOC2H5 + H2O
Cấu tạo phân tử của axit axetic
Trong cấu trúc trên, nguyên tử carbon trung tâm có liên kết với hai nguyên tử hydro (H), một nguyên tử oxi (O) thông qua liên kết đôi, và một nhóm metyl (CH3). Nhóm metyl này đính liền với nguyên tử carbon trung tâm thông qua liên kết đơn, trong khi nguyên tử oxi đính liền với carbon trung tâm thông qua liên kết đôi. Cấu trúc phân tử này xác định tính chất và hoạt tính hóa học của axit axetic.
Ứng dụng của axit axetic
- Ngành công nghiệp hóa chất: Axit axetic được sử dụng làm chất tẩy rửa, dung môi và chất chống đông. Nó cũng được sử dụng trong sản xuất chất nhựa, sợi tổng hợp và chất bảo quản.
- Ngành công nghiệp thực phẩm: Axit axetic được sử dụng trong sản xuất và chế biến thực phẩm như gia vị, nước tương và các sản phẩm đóng hộp. Nó cũng có thể được sử dụng làm chất điều chỉnh độ acid trong các sản phẩm thực phẩm.
- Ngành công nghiệp dược phẩm: Axit axetic có thể được sử dụng để sản xuất các loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng viêm và thuốc kháng sinh.
- Ngành công nghiệp sợi và da: Axit axetic được sử dụng trong quá trình sản xuất sợi tổng hợp và trong việc xử lý da để tẩy xỉ và tái cấu trúc các sợi và da.
- Trong cuộc sống hàng ngày: Axit axetic được sử dụng làm chất tẩy vết bẩn, chất tẩy rửa, chất làm sạch và chất khử mùi trong các sản phẩm gia đình như nước lau sàn, nước lau kính và chất tẩy vết nấm.
- Trong ngành y tế: Axit axetic có thể được sử dụng trong quá trình xét nghiệm y tế và trong các quá trình tiệt trùng và khử trùng.
- Ngành sản xuất năng lượng: Axit axetic có thể được sử dụng trong quá trình sản xuất nhiên liệu sinh học và trong quá trình sản xuất điện từ chất thải hữu cơ.
Cách điều chế axit axetic
- Quá trình oxi hóa ethanolPhương pháp chính để sản xuất axit axetic là thông qua quá trình oxi hóa ethanol (C2H5OH). Trong quá trình này, ethanol được oxi hóa bởi một chất xúc tác như oxit chì (PbO2) hoặc paladi clorua (PdCl2), trong môi trường axit sulfuric (H2SO4). Quá trình oxi hóa này tạo ra axit axetic và nước.C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O
- Quá trình nhiệt phân axit oxalaceticAxit oxalacetic (C4H4O5) có thể được nhiệt phân để tạo ra axit axetic. Quá trình này xảy ra ở nhiệt độ cao và trong môi trường axit sulfuric (H2SO4). Axit oxalacetic bị phân hủy thành axit axetic và CO2.C4H4O5 → 2 CH3COOH + 2 CO2
- Quá trình acetil hóa methanolMột phương pháp khác để điều chế axit axetic là thông qua quá trình acetil hóa methanol (CH3OH). Trong quá trình này, methanol phản ứng với anhidrit axetic (C4H6O3) hoặc cloua axetyl (CH3COCl) để tạo ra axit axetic.CH3OH + CH3COCl → CH3COOH + CH3Cl
Axit axetic có gây nguy hiểm cho con người hay không?
Axit axetic có thể gây nguy hiểm cho con người nếu không được sử dụng đúng cách hoặc tiếp xúc với nồng độ cao. Một vài ảnh hưởng của axit axetic phải kể đến như:
- Tính ăn mònAxit axetic là một chất ăn mòn mạnh có thể gây cháy da, ảnh hưởng đến mắt và gây bỏng khi tiếp xúc trực tiếp. Việc sử dụng axit axetic đòi hỏi biện pháp bảo vệ và an toàn, bao gồm đeo găng tay, kính bảo hộ và quần áo bảo vệ.
- Ảnh hưởng đến hô hấpHít phải hơi axit axetic có thể gây kích ứng hô hấp và mắt, gây khó thở, ho, đau nóng và kích ứng mũi, cổ họng.
- Tác động đến hệ thần kinhTiếp xúc dài hạn hoặc tiếp xúc với nồng độ cao của axit axetic có thể gây tác động đến hệ thần kinh, gây đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi và thậm chí gây tổn thương hệ thần kinh trung ương.
- Tác động đến hệ tiêu hóaNếu uống phải trực tiếp axit axetic sẽ gây cháy ở miệng, họng và dạ dày, gây đau buồn, nôn mửa và ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
>>>Mua Axit Axetic giá sỉ và lẻ với giá tốt nhất tại Hcleaner.vn<<<
