Lợi nhuận sau thuế (lợi nhuận ròng) là gì? Công thức, cách tính lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp; Quy định nguyên tắc phân phối lợi nhuận sau thuế.
I. Lợi nhuận sau thuế là gì?
1. Khái niệm lợi nhuận sau thuế
Lợi nhuận sau thuế hay còn được gọi là lợi nhuận ròng, lãi ròng là khoản lợi nhuận cuối cùng còn lại của doanh nghiệp sau khi đã trừ tất cả các khoản chi phí và các khoản thuế thu nhập phải nộp trong năm theo quy định.
2. Nguyên nhân phải tính lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp
Một số nguyên nhân khiến doanh nghiệp phải tính lợi nhuận sau thuế có thể kể đến như là:
- Để đánh giá khả năng hoạt động của doanh nghiệp có thực sự hiệu quả hay lãi, lỗ hay hòa vốn khi nhìn vào lợi nhuận sau thuế;
- Để đánh giá được tình hình kinh doanh thực tế, từ đó sẽ có những định hướng chiến lược hợp lý, mang lại kết quả tốt nhất cho hoạt động kinh doanh;
- Yếu tố quan trọng xác định kết quả của việc gọi vốn đầu tư, hiện nay ngày càng có nhiều doanh nghiệp mới thành lập, lợi nhuận sau thuế sẽ là thước đo để các nhà đầu tư cân nhắc trước khi rót vốn.
II. Cách tính lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp, lợi nhuận ròng
Công thức tính lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp như sau:
Trong đó:
- Tổng doanh thu: Là tổng số tiền doanh nghiệp thu được từ doanh thu hoạt động kinh doanh chính (bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ), doanh thu tài chính và doanh thu khác. Đây là một trong những chỉ số quan trọng trong tài chính doanh nghiệp và thường được sử dụng để đánh giá quy mô và hiệu suất tài chính doanh nghiệp;
- Tổng chi phí: Là các khoản chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh bao gồm các chi phí cố định và chi phí không cố định (biến phí). Tổng chi phí là một yếu tố quan trọng để tính toán lợi nhuận và thường được so sánh với tổng doanh thu để đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp;
- Thuế thu nhập doanh nghiệp: Là một loại thuế doanh nghiệp phải nộp dựa trên lợi nhuận và thu nhập của doanh nghiệp, được áp dụng cho lợi nhuận, thu nhập từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sau khi trừ các khoản chi phí;
-
Căn cứ Điều 10 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thường là 20% (trừ một số trường hợp được ưu đãi về thuế suất theo quy định). Ngoài ra, đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu, khí, tài nguyên quý hiếm khác tại Việt Nam, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp từ 32% - 50% phù hợp với từng dự án, từng cơ sở kinh doanh.
Tham khảo bài viết liên quan:
>> Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp;
>>Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp.
III. Nguyên tắc phân phối lợi nhuận sau thuế
Quá trình phân phối lợi nhuận sau thuế thường được xem xét và áp dụng trong bối cảnh sau khi các khoản thuế đã được trừ đi từ tổng lợi nhuận của doanh nghiệp. Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng liên quan đến việc phân phối lợi nhuận sau thuế:
Tuân thủ pháp luật về thuế: Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng quá trình phân phối lợi nhuận sau thuế tuân thủ đầy đủ các quy định thuế và luật lệ thuế của quốc gia hoặc khu vực nơi doanh nghiệp hoạt động. Việc này giúp tránh các rủi ro pháp lý và bảo vệ uy tín của doanh nghiệp.
Công bằng và cân đối: Nguyên tắc công bằng và cân đối vẫn quan trọng trong việc phân phối lợi nhuận sau thuế. Công bằng đảm bảo rằng mọi bên liên quan nhận được đúng phần họ xứng đáng và cân đối giữa việc tái đầu tư vào doanh nghiệp và trả cổ tức cho cổ đông.
Tái đầu tư vào doanh nghiệp: Một phần của lợi nhuận sau thuế thường được sử dụng để tái đầu tư vào doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát triển, mở rộng và duy trì sự cạnh tranh. Điều này có thể bao gồm cải tiến công nghệ, mở rộng thị trường hoặc đào tạo nhân sự.
Trả cổ tức cho cổ đông: Một phần khác của lợi nhuận sau thuế thường được chia nhỏ để trả cổ tức cho cổ đông. Cổ tức là một cách để chia sẻ lợi nhuận với những người đã đầu tư vào doanh nghiệp thông qua việc mua cổ phiếu.
>> Tìm hiểu thêm: Cách chia cổ tức cho cổ đông trong công ty cổ phần.
Trích quỹ dự phòng tài chính: Một phần nhỏ của lợi nhuận sau thuế có thể được dành cho việc tạo dự trữ và quỹ khẩn cấp để đối mặt với các thách thức tài chính bất ngờ hoặc để đầu tư vào các cơ hội xuất hiện.
Trích quỹ khen thưởng, phúc lợi cho người lao động: Một số doanh nghiệp có thể chọn sử dụng một phần nhỏ của lợi nhuận sau thuế để thưởng cho nhân viên, tăng động lực làm việc và giữ chân tài năng.
Trách nhiệm xã hội: Việc tích lũy một phần của lợi nhuận sau thuế để hỗ trợ các hoạt động xã hội, bảo vệ môi trường hoặc đóng góp vào cộng đồng cũng là một khía cạnh quan trọng của nguyên tắc phân phối lợi nhuận.
Những nguyên tắc này giúp định hình cách doanh nghiệp xử lý lợi nhuận sau khi đã trừ đi thuế, đồng thời đảm bảo sự bền vững và cân đối trong quản lý tài chính của doanh nghiệp.
IV. Các câu hỏi thường gặp về lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp
1. Tăng vốn điều lệ từ lợi nhuận sau thuế được không?
Được. Theo quy định tại Điểm g Khoản 3 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC có thể hiểu lợi nhuận sau thuế chưa phân phối mà chuyển sang vốn góp thì được xem là thu nhập từ lợi tức, ghi tăng vốn.
2. Khi chia lợi nhuận sau thuế có phải nộp thuế TNCN không?
Có. Căn cứ theo quy định tại Khoản 3 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC và Khoản 6 Điều 11 Thông tư 92/2015/TT/BTC, thu nhập từ cổ tức, lợi tức từ lợi nhuận sau thuế được chia thuộc thu nhập từ đầu tư vốn và chịu thuế thu nhập cá nhân (ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân và công ty TNHH MTV do cá nhân làm chủ).
Phương Thảo - Phòng Kế toán Anpha